Και εξαθλιωμένοι και "συνεργάσιμοι"- του Γ.Περακάκη

Η ανάγκη λήψης δανείου ήταν  επιβεβλημένη εκ των πραγμάτων

   Στην προ μνημονίου εποχή, η μόνη λύση για μια οικογένεια που ήθελε να αποκτήσει δική της στέγη ήταν ο τραπεζικός δανεισμός αφού οι (σκόπιμα φουσκωμένες) τιμές των ακινήτων απαιτούσαν από τον μέσο Έλληνα να εργασθεί για δύο ή τρεις ζωές ώστε να μπορέσει να στεγαστεί. Για τον λόγο αυτό στερούνται σοβαρότητας οι απόψεις που χαρακτηρίζουν ως απερίσκεπτο κάθε δανειολήπτη στεγαστικού δανείου.
  Οι πολιτικές όμως που ακολούθησαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις από το 2010 και μετά, επέφεραν την βίαιη φτωχοποίηση της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού. Έτσι εκατομμύρια δανειολήπτες βρίσκονται να χρωστούν στις τράπεζες τεράστια ποσά, σε προφανή αναντιστοιχία με τις σημαντικά κατώτερες τρέχουσες εμπορικές τιμές των ακινήτων που είχαν αγοράσει, την στιγμή που τα εισοδήματά τους έχουν καταβαραθρωθεί και καθιστούν αδύνατη ακόμη και αυτή την επιβίωσή τους. Οι τράπεζες όμως απαιτούν τα λεφτά τους. Στο ακέραιο. Δεν εξετάζουμε εδώ το γεγονός ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι τράπεζες δεν έδωσαν ρευστό στους δανειολήπτες αλλά χρεόγραφα, δηλαδή άψυχες τραπεζικές επιταγές, τις οποίες οι οφειλέτες παρέδωσαν στους πωλητές των ακινήτων που με την σειρά τους τις ξανακατάθεσαν στις τράπεζες, χωρίς να μεσολαβήσει δηλαδή πραγματική χρηματική ροή (στα πλαίσια της δημιουργίας χρήματος από το πουθενά – δηλαδή από το χρέος).

Καταργείται ουσιαστικά κάθε προστασία

    Δεν τρέφει βέβαια κανείς αυταπάτες ότι το κράτος θα φρόντιζε (ως όφειλε) να στηρίξει τους αδύναμους πλέον πολίτες. Ούτε ότι θα αναγνώριζε τις τεράστιες ευθύνες του τραπεζικού συστήματος για την κατάσταση που έχει περιέλθει ο λαός. Η πολιτεία ακολούθησε τις απόψεις του “μαζί τα φάγαμε”, δηλαδή τα ενσυνείδητα ψεύδη όλων αυτών που απαξιώνουν  τα τελευταία χρόνια τον ελληνικό λαό υπηρετώντας ανερυθρίαστα τα αφεντικά τους, δηλαδή την ντόπια ολιγαρχία.
   Η επιλογή της ολιγαρχίας και του πολιτικού της (υπηρετικού) προσωπικού  ταυτίστηκε με τα συμφέροντα των τραπεζών.  Ακόμα και ο νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (νόμος Κατσέλη) αφορά ένα μικρό ποσοστό των δανειοληπτών ενώ εξαιρεί όσους έχουν εμπορική ιδιότητα. Οι διατάξεις που προστάτευαν αποτελεσματικά την κύρια κατοικία αλλά και  κάθε ακίνητο για χρέη έως 200.000 ευρώ δεν ισχύουν πια.
   Από την 1η Ιανουαρίου 2014 (και για ένα μόνο χρόνο) ισχύει ο νόμος 4224/2013 ο οποίος θέτει  ιδιαίτερα αυστηρές προϋποθέσεις για την προστασία της κύριας (και μόνον) κατοικίας από πλειστηριασμούς και ουσιαστικά  αποτελεί το μεταβατικό στάδιο για την πλήρη απελευθέρωσή τους.
   Τώρα η τράπεζα μπορεί να βγάζει στο σφυρί την πρώτη κατοικία αν ο οφειλέτης έχει καταθέσεις πάνω από 15.000 Ευρώ (!) ή ακίνητη περιουσία πάνω από 270.000 ευρώ, ενώ  όποιος έχει εισοδήματα που μόλις υπερβαίνουν το ποσό του επιδόματος ανεργίας είναι υποχρεωμένος να καταβάλει μηνιαίες δόσεις ίσες με το 10% των αποδοχών του. Καθ' όλη τη διάρκεια δε της αναστολής πλειστηριασμών τα  οφειλόμενα τοκίζονται κανονικότατα εξασφαλίζοντας έτσι την αιώνια αδυναμία απεμπλοκής του δανειολήπτη από τα χρέη του. Για δε τις κατασχέσεις λόγω οφειλών προς το δημόσιο ή τα ταμεία δεν υπάρχει καμία απολύτως προστασία.
   Σημειώνεται επίσης ότι ακόμα και εάν γίνει ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων (πλειστηριασμός) αλλά το τίμημα δεν καλύψει το σύνολο της οφειλής, ο δανειολήπτης συνεχίζει να χρωστάει. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις πολύ χαμηλές τιμές των ακινήτων, αποτελεί ένα μοχλό πίεσης για να οδηγούνται οι δανειολήπτες στις νέες “λύσεις” που προτείνει η Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία στο πλαίσιο του νόμου 4224/2013  απέστειλε πρόσφατα στις τράπεζες τον «μπούσουλα» για τα «κόκκινα» δάνεια, ζητώντας απάντηση έως τις 10 Απριλίου.

Κώδικας δεοντολογίας και συνεργασίας με μονομερές όμως όφελος

   Ανατρέχοντας κανείς στον μπούσουλα αυτό ή “κώδικα δεοντολογίας” της ΤτΕ αντιλαμβάνεται ότι οι διαδικασίες συνεννόησης με τους δανειολήπτες θα ξεκινάνε ακόμα και με την… υποψία της καθυστέρησης, ενώ προβλέπει καινούριες για τα ελληνικά δεδομένα διαδικασίες, όπως η παραχώρηση της ιδιοκτησίας του ακινήτου στην τράπεζα, η οποία θα το ενοικιάζει ακολούθως στον ιδιοκτήτη (χρηματοδοτική μίσθωση δηλαδή) με την πρόβλεψη ότι ο οφειλέτης δύναται αργότερα να το ξαναγοράσει αν μπορέσει να εξασφαλίσει νέο δάνειο(!). Προβλέπεται επίσης κούρεμα υπό προϋποθέσεις που δεν διευκρινίζονται (προφανώς όταν η τράπεζα δεν έχει άλλο μέσο πίεσης) ή “σπάσιμο” του δανείου σε “βιώσιμο” και “παγωμένο” με το δεύτερο να επιφέρει ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων του δανειολήπτη σε περίπτωση που δεν βελτιωθούν τα έσοδά του. Καθιερώνεται μεταξύ άλλων και μεταβίβαση της κυριότητας του ακινήτου σε τρίτον αποπληρώνοντας έτσι μέρος ή το σύνολο του δανείου με την υποχρέωση του νέου ιδιοκτήτη να  αφήσει τον παλαιό να παραμείνει στο ακίνητο για τρία χρόνια (πληρώνοντας ενοίκιο φυσικά). Μετά την πάροδο των τριών ετών ο δανειολήπτης θα πρέπει να αναζητήσει άλλη λύση στέγασης. Θα έχει όμως την ικανοποίηση ότι το (πρώην πλέον) σπίτι του δεν το πήραν οι ...κομμουνιστές !
   Το «κλειδί» της νέας διαδικασίας, που σε κάθε περίπτωση θα εφαρμοστεί από τη 1η Ιανουαρίου του 2015, είναι η έννοια του «συνεργάσιμου» δανειολήπτη δηλαδή εκείνου που δίνει στην τράπεζα όλες τις πληροφορίες για τα εισοδήματα και τα περιουσιακά του στοιχεία, αλλά και των «εύλογων δαπανών διαβίωσης», για τις οποίες ο δανειολήπτης υποχρεώνεται στη συμπλήρωση ενός εξαντλητικού καταλόγου εσόδων πάσης φύσης αλλά και δαπανών ακόμα και ανελαστικών, όπως η διατροφή των μελών ενός νοικοκυριού.
   Ουσιαστικά καλείται ο κόσμος  να “συνεργαστεί” έτσι ώστε να μην χάσουν οι τράπεζες τα λεφτά τους (και τους τόκους φυσικά). Να ζήσει το υπόλοιπο της ζωής του στην ανέχεια και την αγωνία της επιβίωσης, να υποθηκεύσει το μέλλον των παιδιών του, ώστε οι τράπεζες να εξασφαλίσουν ότι την φούσκα που οι ίδιες συνέβαλαν να δημιουργηθεί και την κατάρρευση της αγοράς των ακινήτων θα την πληρώσουν  αποκλειστικά αυτοί που δεν φέρουν καμία ευθύνη, δηλαδή οι δανειολήπτες.
   Θα “συνεργαστούμε” λοιπόν ώστε να εξασφαλίσουν τα κέρδη τους οι τράπεζες ή θα ανοίξουμε - διευρύνουμε το μέτωπο αντίστασης και αλληλεγγύης ενάντια σε κατασχέσεις – πλειστηριασμούς ανεξάρτητα αν αυτοί προέρχονται από χρέη προς το δημόσιο ή τα ασφαλιστικά ταμεία ή προς τους ιδιώτες; 
   Μόνη λύση ο αγώνας και η αλληλεγγύη σε όλα τα επίπεδα. Ενημέρωση,νομική στήριξη και  κινηματικές δράσεις αποτροπής πλειστηριασμών σαν τελευταίο μέσο προστασίας των κατοικιών μας. Μόνο εμείς με τη συντονισμένη δράση μας μπορούμε να ανατρέψουμε αυτή την πολιτική. Να μην επιτρέψουμε κατασχέσεις – πλειστηριασμούς και να απαλλαγούμε από την πολιτική της εξαθλίωσης και από αυτούς που την εφαρμόζουν ως υπάλληλοι των δανειστών.

Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη - εφορίας - ασφαλιστικού ταμείου.  

Γιάννης Περακάκης

Πρωτοβουλία Πολιτών Βάρης – Βούλας - Βουλιαγμένης ενάντια στις κατασχέσεις:  “Εστίες αλληλεγγύης”